آذربایجان

پایتخت و شهرهای مهم

باکو، گنجه سومقاییت، مینگچویر نخجوان شیروان ، شکی یولاخ ، خان کندی، لنکران ، آقدام ، بردع

زبان و خط رسمی

زبان رسمی در کشور آذربایجان زبان آذری و خط رسمی آن لاتین می باشد .

باکو نمایی از ساحل آبشرون

تعداد جمعیت و توزیع دینی، مذهبی و قومی آن

بر اساس آمار رسمی جمهوری آذربایجان حدود 9 میلیون نفر جمعیت دارد که 95 درصد مسلمان و 5 درصد از اقلیت های یهودی و ارمنی و مسیحی اردتدکس می باشند و حدودا 20 درصد هم سالانه تویست به این منطقه اضافه میشود.اخیرا تور آذربایجان در بین پرفروش ترین ها قرار گرفته است.

تاریخچه

این سرزمین از دوران عصر حجر قدیم مسکونی بوده و بیشترین ادوار تاریخی آن با ایران مشترک بوده است. کلمه‌ آذربایجان از نام آرتورپات والی ایرانی آذربایجان در دوران اسکندر مقدونی گرفته شده است . در مأخذ قدیمی یونانی از آن به عنوان آلبانیا یاد شده و تقریباً مطابق ناحیه اران در دوره اسلامی بوده است . نواحی شمال رود کورا به شروان نیز موسوم بوده است. در ایام باستانی مسکن سکاها بود و بعداً جزیی از امپراطوری روم گردید. در اوایل قرن سوم میلادی قسمت اعظم آن به تصرف ساسانیان درآمد. نفوذ اعراب مسلمان در آن از اواخر قرن هفتم میلادی آغاز و مقارن ظهور سلجوقیان در قرون دهم و یازدهم میلادی ، فرهنگ و زبان ترکی نیز وارد این سرزمین گردید.

از اوایل قرن بیستم و به دنبال توسعه صنایع نفت باکو، این شهر از اهمیت بیشتری برخوردار گردید و به یکی از قطب‌های صنعتی روسیه‌ تزاری تبدیل گردید. حضور کارگران و متخصصین روسی و اوکراینی در این شهر سبب شد که باکو به یکی از مراکز انقلابی روسیه تبدیل گردد . حزب مساوات که از تجمع ملی‌گرایان آذربایجانی تشکیل شده بود، از نفوذ گسترده‌ای در میان مردم این کشور برخوردار بود. پس از وقوع انقلاب اکتبر در روسیه ، حزب مساوات در 28 ماه مه 1918، این کشور را مستقل اعلام نمود. دولت مستقل آذربایجان تا سال 1920 دوام آورد و در این سال بولشویکها آن را به تصرف درآورده و در آوریل همان سال جمهوری شوروی سوسیالیستی آذربایجان تشکیل گردید.

شهرداری باکو

همزمان با اجرای سیاست های گورباچف در شوروی سابق ، آذربایجان شاهد رشد گرایش‌های استقلال‌طلبانه بود که موجب اعزام نیروهای وزارت کشور شوروی به باکو گردید. در جنایات سرکوب تظاهرات ژانویه 1990، صدها تن از اهالی باکو که ساختمان‌های حزب کمونیست و ارامنه را مورد حمله قرار داده بودند کشته شدند. در پی آن حالت فوق العاده در کشور اعلام و دبیر کل حزب کمونیست برکنار گردیده و ایاز مطلب‌اف جانشین وی و نهایتا به ریاست جمهوری کشور رسید.

آذربایجان درهجدهم اکتبر 1991 طبق قانون مصوب شورای عالی به استقلال کامل دست یافت.

کوه مورو در قفقاز

کلیت اقتصاد:

ذخایر مهم نفت و گاز طبیعی نقطه اتکای اقتصاد در کشور آذربایجان می باشد و زیر بنای صنایع سنگین آن محسوب می شود.

در صنعت کشاورزی نیز بخش کشاورزی کالاهای مختلف صادراتی از جمله پنبه وتنباکو را تولید می کند .

ماهی خاویار نیز از درآمدهای مهم و صادراتی این کشور می باشد که از دریای خزر صید می گردد .

همچنین اقدامات اولیه برای ایجاد اقتصاد بازار انجام گرفته و موافقتنامه های تجاری مورد نظر نیز با ترکیه به امضا رسیده است.

گنجه

جمهوری خود مختار نخجوان

جمهوری نخجوان بخشی از کشور آذربایجان است که در ترکیب این کشور قرار دارد ولی پیوستگی ارضی و جغرافیایی با پیکره اصلی خاک جمهوری آذربایجان ندارد همچنین این جمهوری در سال 1924 میلادی بصورت خود مختار درآمده و در حال حاضر نیز دارای مساحتی حدود 5500 کیلومتر مربع و جمعیتی بالغ بر 400 هزار نفر می باشد

مرکز تصمیم گیری این جمهوری مجلس عالی می باشد اما در تصمیمات مهم حیاتی و سیاسی بویژه مسایل خارجی تابع باکوست ، رئیس مجلس عالی بعنوان شخص اول نخجوان محسوب و نیز معاون پارلمان ملی جمهوری آذربایجان به حساب می آید ، شایان ذکر است بخش عمده ای از حاکمیت فعلی جمهوری آذربایجان را نخجوانی ها تشکیل می دهند که از شاخص ترین آن می توان به حیدر علی اف و پسرش الهام علی اف بعنوان رئیس جمهورپیشین و فعلی جمهوری آذربایجان نام برد

ساختار سیاسی

نظام سیاسی : جمهوری

ساختار حکومتی

حکومت آذربایجان طبق قانون اساسی جمهوری آذربایجان به شکل زیر تعریف شده است : دولت آذربایجان یک جمهوری دموکراتیک، حقوقی، دنیوی و مستقل می باشد. محدودیت حاکمیت دولت در جمهوری آذربایجان طبق فصل دوم بخش اول آن در مسائل داخلی فقط بر اساس حقوق و قانون و در مسائل خارجی طبق معاهدات بین‌المللی که جمهوری آذربایجان آنها را قبول نموده‌است می تواند اجرا شود. و طبق قانون، حاکمیت دولت بر اساس تقسیم قوا، اجرا می شود.

جمهوری آذربایجان دارای یک سیستم ریاست جمهوری و نهاد قانونگذاری منتخب می‌باشد. احزاب و سازمانهای سیاسی مختلفی یک اپوزیسیون فعال را تشکیل می‌دهند. بزرگترین گروه سیاسی، جبهة خلق آذربایجان است که در 1989 به رهبری ابوالفضل ایلچی بیگ تاسیس شد و در ژوئن 1992 بعنوان اولین رئیس جمهوری بعد از دوره کمونیستی انتخاب شد ‌. اکثر رهبران احزاب به اصول دمکراتیک و به نوعی اقتصاد بازار معتقدند.

به موجب قانون اساسی جمهوری آذربایجان مصوب 21 آوریل 1978، پارلمان عالیترین ارگان تصمیم‌گیرندة کشور متشکل از 360 نفر نماینده است که دامنه اختیارت آن وسیع و شامل مواردی چون صدور رای اعتماد به هیات وزیران و نخست وزیر، عزل و نصب ریاست قوه مقننه و قضاییه، تایید انتخابات ریاست جمهوری و صدور حکم عزل رئیس جمهور و دخالت در بسیاری از مسایل اصلی و سرنوشت ساز مملکت حتی تغییر در موارد قانون اساسی با اکثریت نسبی و مطلق بر حسب شرایط و نظر رئیس مجلس می‌باشد.

عالی ترین مقام اجرایی : رئیس جمهور بر اساس قانون اساسی بالاترین مقام اجرائی این جمهوری شمرده شده و الهام علی اف در حال حاضر در این سمت حضور دارند.

جریانهای سیاسی موجود

جریانهای سیاسی موجود در جمهوری آذربایجان بیشتر مبتنی بر مسایل قومیتی می باشد که در قالب های مختلف لیبرالیستی تعریف و ترویج داده می شود از جمله جریان سیاسی موجود جریان حاکم آذربایجان نوین است که بر اساس شعارهای سوسیالیسم، لیبرالیسم بین المللی و دموکراسی تنظیم شده است جریان سیاسی بعدی جریان جبهه خلق است که مبتنی بر شعارهای ملی گرایی استقلال و دموکراسی ادامه حیات می دهد سومین جریان مهم سیاسی جریان مساواتی هاست که بر اساس شعار لیبرالیسم پان ترکیسم و پان اسلامیسم تشکیل گردیده است اما جریانهای سیاسی ضعیف تری نیز مانند لیبرالیسم سوسیال دموکرات و دموکرات ملی در جمهوری آذربایجان وجود دارد.

تاریخچه مختصر، چگونگی و میزان رابطه با ج.ا.ایران:

قلعه دختر، از آثار ایرانی باکو از دورهٔ ساسانیان

تاریخ مشترک ایران و جمهوری آذربایجان از عناصر نزدیکی فرهنگی و سیاسی دو کشور است. همسایگی دو کشور، همچون عامل برادری، چیزی نیست که بتوان آن را انکار کرد. ایرانی و آذری دو ملت بهم پیوسته و جدایی‌ناپذیر هستند .

ایران اولین کشوری بود که جمهوری اذربایجان را به رسمیت شناخت .

 منبع